Sáng 29/1, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), Hội xuất bản Việt Nam tổ chức Hội nghị Cơ quan chủ quản nhà xuất bản (NXB) năm 2014.
Hội nghị nhằm đánh giá công tác chủ quản và hoạt động xuất bản năm 2014; xây dựng các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác chủ quản, chất lượng xuất bản phẩm; góp phần tháo gỡ khó khăn cho ngành xuất bản; định hướng một số nội dung cơ bản trong công tác xuất bản năm 2015.
Toàn cảnh Hội nghị. (Ảnh: HN)
Báo cáo tại Hội nghị cho biết, năm 2014, toàn ngành đã xuất bản được 28.322 ấn phẩm với 368,923 triệu bản. Nội dung và chất lượng sách cơ bản đáp ứng được nhu cầu đọc của nhiều tầng lớp nhân dân, phục vụ tốt nhiệm vụ tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước; kỷ niệm các ngày lễ lớn của đất nước như: 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, 60 năm giải phóng Thủ đô, “Cuộc vận động học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”… Đặc biệt là việc tuyên truyền sâu rộng Hiến pháp 2013 đến với người dân; tuyên truyền chủ quyền biên giới, hải đảo quốc gia; phục vụ chiến lược phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phục vụ công tác nghiên cứu, phát triển kinh tế - xã hội…
Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật và chính sách phát triển ngành cũng được tăng cường, nhằm trang bị đầy đủ cơ sở pháp lý và tạo đà phát triển cho hoạt động xuất bản đúng định hướng của Đảng và Nhà nước. Mặt khác, công tác thanh tra, kiểm tra được tăng cường và đẩy mạnh. Trong năm 2014, Cục Xuất bản, In và Phát hành đã tiến hành thực hiện Kế hoạch thanh tra chuyên ngành trong hoạt động xuất bản với 15 cuộc thanh tra các NXB, cơ sở in, cơ sở phát hành xuất bản phẩm; 08 cuộc kiểm tra việc thực hiện xuất bản lịch bloc 2015. Cục cũng đã ban hành 8 quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 6 đơn vị. Cũng trong năm, Cục Xuất bản, In và Phát hành đã xử lý 358 xuất bản phẩm vi phạm của các NXB (trong đó, xử lý 129 xuất bản phẩm vi phạm về nội dung)…
Về công tác chủ quản, nhiều cơ quan chủ quản đã bám sát nhiệm vụ chính trị của đất nước, của ngành, lĩnh vực, địa phương; làm tốt công tác chỉ đạo thực hiện tôn chỉ, mục đích cho các NXB. Công tác chỉ đạo NXB trực thuộc, xây dựng chiến lược phát triển trung hạn, dài hạn được quan tâm; một số cơ quan chủ quản đã xây dựng cơ chế giám sát, phân công lãnh đạo thường xuyên theo dõi việc tổ chức thực hiện định hướng, giải quyết kịp thời những bức xúc của đơn vị; công tác định hướng kế hoạch xuất bản hằng năm của các cơ quan chủ quản đã dần đi vào nền nếp, chất lượng định hướng – nhất là định hướng thông tin được nâng lên một bước…
Tuy nhiên, bên cạnh những xuất bản phẩm có nội dung tốt thì vẫn còn nhiều xuất bản phẩm vi phạm về nội dung như: sai về câu chữ, kiến thức cơ bản, lỗi chính tả; sai sót về sự kiện, thời gian, nhân vật lịch sử; nội dung dung tục, phản cảm, phi giáo dục; nhận định, đánh giá về hiện thực xã hội phiến diện, chủ quan… Bên cạnh đó. không ít cơ quan chủ quản còn lúng túng, thiếu chủ động và linh hoạt trong phương án đầu tư, để NXB loay hoay trong tình trạng thiếu vốn, yếu kém về cơ sở vật chất kỹ thuật - đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc NXB đánh mất quyền tự chủ, bị đối tác liên doanh, liên kết chi phối, không kiểm soát được nội dung xuất bản phẩm, để xảy ra những sai sót khá nghiêm trọng gây bức xúc trong xã hội thời gian vừa qua.
Trong năm 2015, các cơ quan chủ quản NXB sớm chỉ đạo NXB nghiên cứu xây dựng kế hoạch, chiến lược phát triển phù hợp với quy định của Luật Xuất bản và Quy hoạch phát triển của ngành; các cơ quan chủ quản phối hợp với Bộ TT&TT, Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Xuất bản Việt Nam triển khai các nhiệm vụ trọng tâm như: Đẩy mạnh công tác tổ chức, tuyên truyền, giới thiệu nội dung quy hoạch xuất bản đã được Thủ tướng phê duyệt và các nghị định, thông tư đã được ban hành, đồng thời, thường xuyên theo dõi, đôn đốc việc thực hiện các nhiệm vụ, nội dung, quy định nêu trên và giám sát chặt chẽ các hoạt động xuất bản.
Các cơ quan chủ quản cần chủ động rà soát, đánh giá lại mọi mặt hoạt động của NXB do mình quản lý; tập trung giải quyết tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong hoạt động xuất bản, đặc biệt là việc triển khai cơ chế chính sách của nhà nước đối với hoạt động này. Cơ quan chủ quản cần phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý nhà nước trong việc thẩm định một số nội dung, đề tài khi có yêu cầu của cơ quan quản lý trước khi xuất bản… nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những vi phạm trong nội dung xuất bản phẩm, làm lành mạnh hóa thị trường xuất bản phẩm; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đối với hoạt động của các NXB theo chức năng nhiệm vụ của cơ quan chủ quản.
Bên cạnh mảng sách phục vụ ngành, địa phương, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ đặc thù của nhà xuất bản, tập trung chỉ đạo, định hướng các NXB có những xuất bản phẩm thông tin, tuyên truyền các nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2015, tuyên truyền các Nghị quyết của Đảng, tuyên truyền học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tuyên truyền bảo vệ chủ quyền biển, đảo; tuyên truyền các ngày lễ kỷ niệm lớn của đất nước. Bám sát các nhiệm vụ quan trọng này, các cơ quan chủ quản sớm có chỉ đạo, định hướng, quan tâm đầu tư, đặt hàng để NXB chủ động tổ chức xuất bản, góp phần hoàn thành nhiệm vụ chung của toàn ngành.
Tại Hội nghị, đã có nhiều ý kiến đóng góp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất bản phát triển bền vững trong giai đoạn phát triển mới.